Hoe vrij is jouw vrije wil?
Ben jij ook iemand die bewust kiest om niet in de slachtofferrol te staan? Dan geloof je dat er iets bestaat als ‘vrije wil’: in essentie zijn we vrij in ons doen en laten en beslissen we zelf hoe we in het leven staan.
Ik ben er ook van overtuigd: we hebben allemaal de mogelijkheid om onze eigen bewuste keuzes te maken in ons werk en ons leven. De vraag is: doen we dit wel?
Je leeft in een trance.
Onze automatische piloot bepaalt 95% van de tijd ons doen en laten. Dat betekent dat we 95% van de tijd in een soort van trance vertoeven en helemaal niet bewust beslissen.
Je herkent ‘de automatische piloot in actie’ wel wanneer je met de auto de vertrouwde weg naar het werk neemt. Je bedient je wagen zonder nadenken, neemt zonder naar de richtingaanwijzers te kijken toch de juiste afritten, je luistert ondertussen naar de radio en je denkt aan de meeting of je werk van straks of aan de gezellige avond voordien. De combinatie van deze honderden, zelfs duizenden gedachten, onderliggende gevoelens, beslissingen en handelingen verloopt vrijwel geheel onbewust.
En toch gaat het mechanisme nog veel verder dan dat. Je automatische piloot bepaalt doorheen de hele dag systematisch wàt je triggert en hoe je reageert. Hij is de hele dag door actief. Hij bepaalt zowat de hele tijd je gedachten, je gevoelens en de actie die je onderneemt.
Herken je ze, die vaste patronen bij jezelf of bij je collega’s? In een meeting komt Jef steevast met een reeks ideeën en Ruben steevast met een reeks doemscenario’s. Je weet precies hoe je Annelies op haar paard kan zetten. Of je hebt al zo vaak uitgelegd dat een no nonsense open en helder gesprek een blijk is van openheid en vertrouwen, maar je collega Fanny blijft elke keer overrompeld, gaat bevend weg en zegt tegen de collega’s dat jouw communicatiestijl overweldigend is.
De cyclus herhaalt zich voortdurend.
Jef, Ruben, Annelies, Fanny, jij: het is de automatische piloot in actie. Hij gedraagt zich als een soort levensstrategie. Het is de cyclus van gedachten, emoties èn acties die je telkens opnieuw beleeft. Je ervaart het als ‘dit is wie ik ben’. Je automatische piloot doordringt je helemaal … en beperkt je vrijheid om eens een andere insteek te nemen.
Helaas: je bent zo doordrongen van je vaste patronen dat je er maar weinig bewust van bent dat jouw vrije wil hier eigenlijk niet meer aan zet is. Je herbeleeft voortdurend dezelfde patronen. Je automatische piloot is de baas.
Hoe doorbreek je dit?
Door te kiezen voor inzicht. Daar start het. Inzicht in de door jou gekozen levensstrategie. Zo verwerf je ook inzicht in je automatische mechanismen en zo kan je de patronen die jou belemmeren beginnen ontgroeien.
‘Dat waar ik me niet bewust van ben, stuurt me. Dat waarvan ik me bewust ben, dat kan ik veranderen’. John Withmore.
En zo is het. Bewustwording is de start van elk veranderingsproces, altijd. Maar dat is nu net wat onze comfortzone wil vermijden. Bewustwording kan namelijk nogal confronterend zijn.
Kies voor je vrijheid.
Bewust worden van je automatische piloot, van je vaste patroon van gedachten, gevoelens en acties is super versterkend: het is DE WEG naar ècht zelfleiderschap, naar meesterschap over jezelf.
Want je hebt inderdaad de vrijheid èn de power om op eender welk moment in je leven nieuwe keuzes te maken, dingen anders te doen, nieuwe gewoonten te creëren.
Je hebt de vrijheid om jezelf opnieuw uit te vinden, op dat vlak waarop jij het wil.
Wat je niet weet over jezelf, dat houdt jou in de greep. Wat je wel weet over jezelf, daarover kan je beslissen of en hoe je dat wil veranderen. Lang leve de vrije wil!
Maar hoe zie ik wat mijn patronen zijn, als ze voor 95% onbewust zijn?
Het Enneagram is een geweldige tool op dit pad. Het is een persoonlijkheidsassessment dat recht naar je kern gaat en jouw levensstrategie, met de bijhorende automatische mechanismen, helemaal bloot legt.
Niets voor beginners en niet voor watjes: ook je diepste angst (de reden waarom je de patronen hebt gecreëerd) komt in beeld. Voor mij is dit het enige assessment dat je automatische piloot zo sterk in kaart brengt.
Tenminste, als je voor een kwaliteitsvol Enneagram assessment kiest. Er zijn helaas ook heel veel gratis korte online tests die je te snel in een vakje plaatsen en je niet helpen om je patronen bloot te leggen, laat staan om jou de handvatten aan te reiken voor persoonlijke groei.
Zelf ben ik geaccrediteerd in het coachen met de iEQ9. Het is een grondig assessment met hoge betrouwbaarheid en validiteit en met alleen al een schriftelijke rapportering van meer dan 20 blz over jezelf.
Benieuwd? Contacteer me voor meer informatie.